OPAMP ile PID kontrol devrelerinin simülasyonu (PartSim)

                         

                        OP-AMP  Oransal Kontrol Devresi

OP-AMP  İntegral Alıcı Devre

PI Devresi 

PD Devresi

Kaynakça ; http://www.partsim.com

MEGEP PID kontrol PDF i

Darbeli Matkap

                               

                              DARBELİ MATKAP                                     

•         MATKAP ÖZELLİKLERİ

  Delik delme ve havşa açma işlemleri için kullanılan el aletlerine El breyzi denir. Bu aletler halk arasında matkap  olarak geçse de matkap el breyzine bağlanan kesici ve delici uçtur.

     Kolla eski tip ve elektrikle çalışanları vardır. Kolla çalışanları basit yapıdadır. Bir dayanak, mandren ve dairesel hareketi sağlayan bir koldan ibarettir. Artık bu eski tip olanlarından piyasada kalmamıştır. 

Elektrikle çalışanları ise, kumanda tertibatı, elektrik motoru ve motor miline bağlı küçük bir dişli vardır küçük dişli mandrene bağlı olan büyük dişliyi döndürür  boyut farkından dolayı hızı ikinci dişli de daha büyük bir güze çevirir  mandren dönmeye başlar  ve ona bağlı ucuda döndürür ve delme işlemi başlar. Darbeli ve darbesiz kullanımı mevcuttur.

         Darbeli çalışma ayarında duvar ve beton tarzı blokların delinmesi için beton matkabıyla yapılan delme işleminde kullanılır. Darbeli ayarda üst üste bulunan iki  dişli yardımıyla oluşturur  üstteki dişli nin ortasında gidip gelmesine yarayan bir yay takılmıştır motor milinin den gelen dönme kuvveti  motor miline bağlanmış olan küçük dişli mandren deki büyük dişliyi döndürür bu dönüş büyük dişli üzerindeki dişliyi de döndürmeye başlar yayın kuvvetiyle tekrar geri gelir motorun ağırlığıyla tekrar aşağı iner bu darbeyi oluşturur.

           Darbesiz ayar ise metal ahşap gibi malzemelerin delinmesi için kullanılır. Delinecek malzemeye göre kullanılacak matkap ucu değişir.

 Metal malzemeleri delme esnasında eğer matkap çapı küçükse yüksek hızlı devirde delmek gerekir.  


Matkap çapı büyüdükçe devirde düşürülür. İnce matkap ucuyla delik delmede eğer düşük hız kullanırsak ucu kırma olasılığımız yüksektir. Ayrıca çok büyük çaplardaki matkap uçları ile yüksek devirde kullanım neticesinde matkabı sabit tutamaz ve bir yerimize zarar verebiliriz. Delik delme esnasında eğer ısınma fazla ise soğutma sıvısı kullanabiliriz. Bu da matkabı yakmamıza engel olur.

• MATKAP KULLANIMI

Kullanılacak malzemeye göre matkap ucu seçilir. Mandren(matkap ucunu tutan kısım) matkap ucunun gireceği kadar el veya var ise anahtar ile açılır. Seçilen matkap ucu mandreni merkezleyecek şekilde yerleştirilir ve mandren sıkılır. Eğer matkap ucu beton ve benzeri bir alanda delme amaçlı kullanılacak ise darbeli konum seçilmeli diğerleri için darbesiz ayar seçilmelidir. Eğer ince bir matkap ucu kullanıyorsak yüksek bir devir seçmeliyiz. Tüm ayarlamalar yapıldıktan sonra el breyiz kolundan ve tetik tutamağından sıkıca tutulur. Delinecek alana matkap ucu getirilerek matkap çalıştırılır ve delme işlemi yapılır. Eğer büyük bir delik açılacaksa önden küçük çapta bir matkap ucuyla kılavuz delik açılabilir. Eğer deliğin yeri önemli ve kaymasını istemiyorsanız delinecek yeri nokta ile işaretleyip matkap ucunun kaymamasını sağlayabilirsiniz

• KULLANILACAK MALZEMEYE GÖRE UÇ SEÇİMİ
•       Beton için(El breyzini darbeli kademesine aldıktan sonra)  ;

 Delik açılacak malzeme beton ise mandrene şekilde gösterildiği gibi betona vuruş yapacak olan uç takılır.

•  Metal için(Darbesiz kademede çalışır) ;

 Metal üzerine ,delik açılması gerektiğinde seçmemiz gereken uç.

•  Ahşap için(Darbesiz kademede çalışır) ;

 Ahşap üzerine ,delik açılması gerektiğinde seçmemiz gereken uç.

Eğer matkap ucu kırılıyor ise;

  ·                     İlerleme ve talaş alma büyüktür.

  ·                     Kesme hızı yüksektir.

  ·                     Matkap körlenmiştir.

  ·                     Matkap zırhı aşınmıştır.

  ·                     Talaş dışarıya atılamazsa, kırılır.

  ·                     Soğutma sıvısı yetersiz ise, kırılır.

  ·                     Matkap doğru bilenmemiştir.

  ·                     İş parçası sağlam bağlanmamıştır, hareket ediyordur.

  ·                     İş ekseni ile matkap ekseni aynı doğrultuda olmazsa, kırılır.

Mandren : Kimi taşınabilir takımların (örneğin matkap, perdahlama makinesi) burnuna takılan ve dönen öğeyi (parça ya da ta­kım) hem sıkıştırmaya hem de tahrik et­meye yarayan aygıttır. Mandren özellikle bir matkap ucunu tahrik etmede kullanılır. Vi­dalama ya da sıkı geçirmeyle tespit edi­len mandrende, içinde çenelerin kaydığı radyal kızak yolları bulunur; sarmal ram­palı bir düzenek yardımıyla yer değiştiren ve arasına iş parçası ya da takım yerleşti­rilen bu çeneler genellikle üç tanedir.

Dişli kutuları (redüktör): 

Az kayıpla bir iletim için helis dişli kullanılmıştır.

mekanik sistemlerde hızı ve torku değiştirmek için kullanılır. Kullanılan dişlilerin sayısı, büyüklükleri ve diş sayıları dişli kutularının teorik mekanik avantajını ya da torkun veya hızın kaç kat arttığını belirler. Dişli kutularında hızın ve torkun kaç kat değiştiği redüksiyon oranı ile belirtilir. Örneğin: 100:1 redüksiyon oranına sahip bir motorda, motor şaftının 100 dönüşünde dişli kutusu çıkışındaki son dişlinin şaftı bir dönüş yapıyor anlamına gelir. Yani hız 100 kat azalmış, tork ise buna bağlı olarak 100 kat artmış olur.

            Redüktörlü motorlarda kullanılan dişlilerin kalitesi motorun ömrü için önemlidir.                    Dişli kutularındaki dişler zamanla aşınabilir. Bu aşınmaları en aza indirmek için dişli              kutuları ince gres yağı ya da makine yağı ile yağlanmalıdır

Motor milini rulman yardımıyla takıldığı ara parça

yaylı-dişli kaplama bölümü ise matkabın  darbeli ayarda darbe vurmasını sağlayan eklentisi dir. 

                                                                                   Matkap motoru

Alternatif akım elektrik enerjisini, mekanik enerjiye çeviren matkap motoru, Motor miline bağlı birinci dişli  bu enerjiyi kullanır ikinci dişliye ileterek mandrende bir  dönüş elde edilir .motor miline bağlı önde ve arkada olmak üzere iki adet rulman bulunur 

 rulman :mekanik ve elektrikli düzeneklerde kayma sürtünmesi yerine

 yuvarlanma sürtünmesi sağlayarak  enerji yitirilmesini azaltmak için yataklarla muylular arasına yerleştirilen parçadır. rulman
içerisinde bulunan minik bilyeler yardımıyla bu sürtünmeyi minik noktalara indirger.

Matkap motru asenkron bir motordur ve AA (Alternatif akım) ile çalışır.
 Asenkron motor: rotorun sargısı çok fazladır ve rotora yalnız statordan kaynaklanan tek alan akım indükler. Rotor başka hiçbir enerji kaynağına bağlı değildir. Dönme hızı ne olursa olsun (ilk çalışmada bile), mekanik bir kuvvet çifti sağlar; düzenli çalışma sırasında bu hız senkron hızından (yani döner alan hızından) farklıdır; bu hız farkı motorun üzerindeki yüke bağımlıdır.Bu motorlarda motorun kendi dönüş hızıyla çalışan birde motor pervanesi vardır,Motor pervanesi A.A. motoru soğutmak için kullanılır.

Şalter:Elektrik devrelerinin  aşırı akım ,kısa devre yüksek voltaj nedeniyle  zarar görmemesi ve elektrik devresinin normal açılıp kapatılması için kullanılan elektrik devre kırıcı elemandır.Matkapta kullanılan şalter ise; Tetik mekanizması olarak kullanılır aşırı akımlarda  motoru yakmamak için üzerine bir röle yerleştirilmiştir

Nasıl çalışır: Darbeli Matkap Belgeseli

                                          

                                                https://www.youtube.com/watch?v=emmahIEnvC8